کاربرد تحلیل پوششی داده ها در جایابی یا جانمایی دینامیک

یکی از عوامل موثر در عملکرد یک سیستم محل قرارگیری تسیهلات آن سیستم است که تحت عنوان جایابی یا جانمایی تسهیلات مورد بررسی قرار می گیرد. با توجه به آن که اکثر محققان به چند هدفه بودن طبیعت مسائل مکان یابی و چیدمان باور دارند، ضروری است که معیارها و اهداف مختلفی در تعیین مکان مناسب تسهیلات به کار گرفته شود. از طرفی با توجه به تغییر پذیری سریع دنیای امروز، لازم است تا برای به دست آوردن جواب مناسب، تغییرات پارامترهای مسئله طی زمان در نظر گرفته شود. به عبارت دیگر در صورتی که مسائل مکان یابی و چیدمان در حالت دینامیک بررسی نشوند، ممکن است جواب هایی تولید کنند که با گذشت زمان به جواب های نامناسب و ناکارآمدی تبدیل شوند (owen & daskin, 1998). با توجه به آن که بیشتر تحقیقات صورت گرفته در زمینه مسائل مکان یابی و چیدمان چند معیاره، به بررسی مسئله در شرایط استاتیک پرداخته اند، این پژوهش به دنبال تعیین جواب مسئله مکان یابی و چیدمان دینامیک با در نظر گرفتن چند معیارمختلف به کمک تکنیک تحلیل پوششی داده ها است. بر این اساس برای مسئله چیدمان دینامیک، روش حلی با رویکرد لکزیکوگرافی پیشنهاد شده است. در روش پیشنهادی جواب مسئله چیدمان دینامیک کلاسیک (مدل qap پیشنهادی توسط سایر محققین برای حل مسئله چیدمان دینامیک که تنها معیار هزینه را در بر می گیرد ) که مورد تأیید و بررسی اکثر محققان است به عنوان یک جواب اولیه مورد استفاده قرار می گیرد. پس از تعیین واحدهای تصمیم گیری و معیارهای مورد ارزیابی بر مبنای جواب اولیه مورد استفاده، یک مدل برنامه ریزی خطی صفر و یک ترکیب شده با یکی از مدل های تحلیل پوششی داده ها برای بهبود جواب پیشنهاد می شود. برای اعتبارسنجی روش پیشنهادی 48 مسئله فرضی با ابعاد کوچک و بزرگ که پارامترهای آن ها بر اساس تحقیقات قبلی تنظیم گردیده، حل شده و نتایج حاصل با رویکرد طراحی آزمایش ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با تنظیم پارامترها در محدوده مورد بررسی و در نظر گرفتن خطای نوع اول 5 %، جواب حاصل از روش پیشنهادی بدتر از جواب کلاسیک نخواهد بود و در بدترین حالت منجر به بهبود 50% از معیارها می شود. به عبارت دیگر جواب روش پیشنهادی یا همان جواب مسئله کلاسیک خواهد بود و یا این که به جواب جدیدی می رسد که در آن، تمام یا بخشی از معیارها (در بدترین حالت نیمی از معیارها ) بهبود یافته اند. همچنین در حوزه مسائل مکان یابی نیز برای حل مسئله مکان یابی پوشش دینامیک با در نظر گرفته معیارهای مختلفی غیر از پوشش مجموعه، مدل مسئله پوشش با یکی از مدل های تحلیل پوششی داده ها ( که هدف آن یافتن کاراترین واحد تصمیم گیری از طریق حل تنها یک مدل برنامه ریزی ریاضی است) ترکیب شده است. به عنوان استفاده کاربردی از مدل پیشنهادی، مدل ارائه شده برای تعیین محل یک بازار دوره ای (یک سیرک) به کار برده شده است.